PROGRAMMA

najaar 2024 - voorjaar 2025

AUTISME IN HAPKLARE TAAL

Autisme overstijgt de beperkte beelden die films zoals 'Rain Man' of 'Ben X' ons hebben getoond. Het is een complex spectrum, waarbij elk individu uniek is. Misschien is het zelfs beter om te praten over neurodiversiteit, waar autisme slechts een deel van uitmaakt. Maar wat is autisme eigenlijk? En hoe leg je als ouder, leerkracht, ... het begrijpelijk uit aan anderen zodoende zij het ook begrijpen? Kortom, hoe geef je nu taal aan zo'n abstract begrip?

Maarten van de Wiel nodigt je, op zijn geheel eigen manier, uit voor een lezing waarin hij je meeneemt op een reis doorheen een scala aan metaforen. Hierdoor krijg je niet alleen een beter begrip van het autismespectrum, maar blijft deze informatie ook bij je hangen. Maarten tracht je kijk op autisme te veranderen en hoopt zo om het ongrijpbare tastbaar te maken.

Maarten van de Wiel, gegradueerde in de orthopedagogiek, is de drijvende kracht achter 2thepoint waar hij vormingen organiseert en geeft rondom autisme. Ondertussen startte hij ook groepspraktijk 2thepoint op waar hij zich richt op begeleidingen rondom autisme.  Maarten werkt ruim 10 jaar als freelancer en combineert dit met zijn job als leerlingbegeleider binnen het type9 onderwijs. Gedurende de jaren specialiseerde hij zich steeds meer in thema's zoals stress, puberteit, rouw & verlies, hartcoherentie, enzovoort. Daarnaast is Maarten ook werkzaam voor autismevriendelijkonderwijs.be waar hij op regelmatige basis lezingen geeft. 

PARTNERS IN AUTISME

ONLINE

Het aanvankelijke gevoel van een nieuwe relatie is veelbelovend. De verliefde vlinders nemen de bovenhand en er is zeer veel motivatie om deze relatie te doen slagen. Gaandeweg zal elk koppel enkele uitdagingen tegenkomen, maar wanneer een of beide partners autisme hebben, kunnen de perspectieven, behoeften en verwachtingen van de ander moeilijk te doorgronden zijn. Communicatie verloopt vaak moeizaam. 

In deze vorming worden jullie uitgerust met de kennis en strategieën om elkaar beter te begrijpen en sterker te staan in jullie relatie. Sien Depoortere staat stil bij thema's zoals het voorkomen van miscommunicatie, het begrijpen en respecteren van elkaars behoeften, seksualiteit, zintuiglijke verwerkingsmoeilijkheden en huishoudelijke taken. 

Gedurende deze online vorming zullen de kwaliteiten van beide partners worden erkend én zullen strategieën en tips aangereikt worden die vaak helpend zijn in het bevorderen van neurotypische relaties. Op die manier kan je er zelf mee aan de slag gaan. 

Sien Depoortere is psycholoog en seksuoloog en werkt in haar praktijk vooral met jongeren en volwassenen met autisme. In haar webinars put ze inspiratie uit wetenschappelijke literatuur, aangevuld door verhalen uit haar praktijk en eigen leven met een neurodiverse partner. 

EXECUTIEVE VAARDIGHEDEN AANPAKKEN & BEGRIJPEN

Executieve functies zijn denkprocessen die ons in staat stellen om doelgericht te handelen en om ons sociaal aangepast te gedragen. Deze bestuursfuncties zijn dus cruciaal bij het plannen en organiseren van dagelijkse acties en het  doelgericht oplossen van problemen.

OPLOSSINGSGERICHTE GESPREKSVOERING

opgelet: max.30 deelnemers!

Wie wil inzetten op een autismevriendelijke begeleiding, focust niet zozeer op probleemgedragingen van mensen, maar zoekt naar oorzaken en oplossingen voor moeilijkheden ‘onder water’: in het autistisch denken. Dat is niet altijd eenvoudig. Oorzaken van problemen kunnen erg divers zijn en liggen niet altijd meteen voor de hand. Oplossingen blijven dan uit of hebben niet het gehoopte effect. Het resultaat is dan een wederzijdse frustratie en een spiraal van problemen.

In deze opleiding krijg je een alternatief. Aan de hand van een helder kader van het oplossingsgericht werken (flow chart Brugs model) veranderen we de focus van problemen naar antwoorden. Waarom is oplossingsgericht werken zo zinvol voor wie werkt met mensen met autisme? Hoe pak je dat dan aan in gesprekken?

Tijdens deze introductie in het oplossingsgericht werken overlopen we welke hulp echt helpend is, op welk moment en voor welke persoon. Je oefent in oplossingsgerichte gesprekstechnieken die je meteen in begeleiding kan toepassen. Deze opleiding is gericht naar begeleiders van kinderen vanaf 8 jaar, jongeren en volwassenen met autisme met een normale begaafdheid, voor wie oplossingsgerichte gesprekstechnieken nog nieuw zijn.

In 2021 nam Kobe Vanroy een beslissende stap door zich aan te sluiten bij de Vlaamse Dienst Autisme, een vooraanstaande organisatie die nu bekend staat als de 'sterkmakers in autisme'. Sindsdien heeft hij zich toegelegd op het initiëren van laagdrempelige projecten en opleidingen die gericht zijn op het bevorderen van inclusie voor mensen met autisme. Als drijvende kracht achter 'autismevriendelijkeonderwijs.be' streeft Kobe naar het ontwikkelen van onderwijsomgevingen die inclusief zijn voor alle leerlingen.

Met een specialisatie in autistisch denken, onderwijs, motivatie, oplossingsgericht werken en sociale cognitie, heeft Kobe een reputatie opgebouwd als een deskundige spreker. Zijn levendige presentatiestijl en diepgaande kennis maken hem een veelgevraagde spreker op nationale en internationale congressen. Hij heeft al meerdere malen bijgedragen aan toonaangevende evenementen in Vlaanderen, Nederland, Engeland, Schotland, Zweden en verder.

PROPRIOCEPTIE & REGULEREN

Ben je geïnteresseerd in het begrijpen van autisme en hoe proprioceptie kan helpen bij het reguleren van emoties? Dan is deze lezing iets voor jou! Ontdek hoe sensorische verwerking en emotionele regulatie hand in hand gaan en leer praktische strategieën om individuen met autisme te ondersteunen.

Heeft jouw kind wel eens woedebuien, weet het geen blijf met zichzelf, of worstelt het met het begrijpen van zijn of haar emoties? Dan biedt deze lezing waardevolle inzichten en tools rond proprioceptie om te helpen.

Stefanie Rober startte als ergotherapeut binnen de psychiatrie, waar ze verschillende groepen doorkruist heeft. Van ouderen - opnamedienst tot een afdeling met middelenmisbruik bij volwassenen. Maar het moment dat ze bij kinderen en jongeren begon te werken, werd het duidelijk dat autisme haar intrigeerde en besloot ze om zich hier in te verdiepen door talloze (banaba)opleidingen en cursussen. In de jaren daarna werkte ze als  referentiemedewerker autisme binnen een afdeling voor jongvolwassenen met (een vermoeden van) autisme. Daar ondersteunde ze het team inhoudelijk, deed ze individuele begeleiding en gaf ze het beleid rond vroeg signaleren zowel inhoudelijk als praktisch vorm. Haar deskundigheid als opleider scherpte ze verder aan bij het samenwerkingsverband Autisme Centraal, tot 2022. Sindsdien zet Stefanie haar ervaring in bij verschillende leidinggevende en uitvoerende functies.

AAN DE SLAG MET DE GEVOELSTHERMOMETER

GRATIS

Wanneer begeleiders, ouders of coaches werken rond emoties botsen ze vaak tegen inhoudelijke en praktische muren. Je moet daarvoor eerst al terugdenken aan wat je allemaal gedaan hebt en goh ja, hoe ging dat eigenlijk? Hoe voelde ik me daarbij? Wanneer het antwoord achterwege blijft, is het voor de hulpverlener moeilijk om bepaalde emoties te kaderen of strategieën aan te bieden.

Vanuit de zoektocht ‘wat voel je in welke situatie’ zijn Steven en Philip aan de slag gegaan om een methodiek te ontwikkelen. Vanuit de overtuiging dat ze anderen er ook mee konden helpen is de papierenmethodiek geëvolueerd naar het digitaliseren in de vorm van de app Gevoelsthermometer.

Tijdens de lezing word je meegenomen hoe de Gevoelsthermometer ontstaan is, welke voordelen deze tool heeft voor zowel de zorgverlener als cliënt. Hoe ervaren de cliënten het gebruik van de Gevoelsthermometer en wanneer zetten de hulpverleners de Gevoelsthermometer in? Hoe kan je als ouder de Gevoelsthermometer gebruiken ter ondersteuning van je kinderen? De resultaten van de masterproef van Anke (studente klinische orthopedagogiek aan de UGent) over de Gevoelsthermometer worden toegelicht. Tenslotte wordt het boek ‘van WTF tot dope’ voorgesteld, een verhaal over gevoelens geschreven vanuit de ervaringen van jongeren. 

Steven en Philip hopen je die avond te ontmoeten omdat ze heel graag hun passie en ervaring willen delen met iedereen omdat ze overtuigd zijn er anderen mee te kunnen helpen. In dit digitaal tijdperk is het belangrijk om de meerwaarde van blended hulpverlening in de verf te zetten.

Doelgroep: iedereen die op één of andere manier het mentaal welzijn van zichzelf en/of anderen ter harte neemt (psychologen, therapeuten, psychiaters, dokters, scholen, zorginstellingen, privé- praktijken, coaches, ouders, …)

STIMULEREN VAN SOCIAAL COMMUNICATIEVE VAARDIGHEDEN BIJ JONGE KINDEREN

ONLINE

Ouders/begeleiders van jonge kinderen met autisme stellen zich vaak de vraag hoe ze het kind het beste kunnen ondersteunen op sociaal-communicatieve ontwikkelingsdomeinen zoals sociale betrokkenheid, communicatie en spel. Gelukkig hebben we hier een antwoord op. Want naast behandeling, begeleiding, therapie etc kunnen ook ouders heel concreet zelf aan de slag dankzij ImPACT-training. De ImPACT-training staat voor "Improving Parents As Communication Teachers" (Ouders Verbeteren Als Communicatieleraren). Het is een evidence-based programma dat specifiek is ontwikkeld voor ouders van jonge kinderen met autisme. Het doel van ImPACT-training is om ouders concrete vaardigheden en strategieën aan te leren waarmee ze de communicatie- en sociale vaardigheden van hun kinderen kunnen verbeteren.

Leen Honings neemt je graag mee langs de verschillende technieken en oefeningen aan de hand van voorbeelden en videomateriaal. Deze vorming is gericht op ouders-begeleiders die werken met kinderen met een ontwikkelingsleeftijd tot zes jaar.

Leen Honings is psychotherapeut met meer dan twintig jaar ervaring in neurodivergentie. In haar vorige werk bij een thuisbegeleidingsdienst was ze naast vroegbegeleider en psychotherapeut ook gecertificeerde ImPACT-trainer en werkte ze samen met UGent.

MOEILIJKE OF MOEDIGE ETERS?!

OVER SELECTIEVE ETERS EN ARFID

"Wat een moeilijke eter seg!" Jammer genoeg horen we deze uitspraak nog te vaak als het gaat over kinderen (met autisme) die selectief zijn. Maar is het dan echt zo? Zijn het moeilijke eters of zijn het net moedige eters?

De neofobe fase is een normale fase in de ontwikkeling van kinderen waarbij er tijdelijk een afkeer is voor nieuwe voedingsmiddelen. Deze fase bevindt zich rond de leeftijd van 20 maanden. Kinderen die voedsel sterk blijven beperken of hierin een sterke afkeer/voorkeur blijven aangeven, noemen we selectieve eters. Als dit echter consequenties heeft voor de lichamelijke of psychosociale gezondheid, kan er sprake zijn van ARFID. Tijdens deze vorming krijg je een antwoord op vragen als 'Wat is ARFID en welke factoren spelen een rol?', 'Hoe ga je als ouder best om met je kind dat selectief eet?', 'Wanneer ga je best op zoek naar professionele hulp en waar kan je terecht?', ...

Als diëtiste en auticoach heeft An Gers zich volledig toegelegd op de begeleiding van eetproblemen bij autisme en selectieve eters / ARFID binnen haar praktijk De Smaakprikkel. Daarnaast is ze coördinator van het postgraduaat geestelijke gezondheidszorg voor kinderen en jongeren en geeft ze les binnen de opleidingen verpleegkunde en vroedkunde bij Thomas More Turnhout.

Sinds september 2023 werkt ze daarnaast 1 dag per week voor Eetexpert waar ze mag meewerken aan het ontwikkelen van materialen voor ouders en hulpververleners die werken rond eetproblemen bij autisme en ARFID. Op die manier hoopt ze een grotere groep mensen te kunnen ondersteunen.

MEISJES & AUTISME

DE VERBORGEN REALITEIT

Autisme lijkt vaker voor de komen bij jongens dan bij meisjes maar ... niets is minder waar! Meisjes met autisme ervaren de wereld vaak op een unieke manier die kan verschillen van die van jongens. Hierdoor kunnen ze zowel opvallen als niet opvallen. Het uiten van autisme bij meisjes vertoont vaak andere kenmerken dan bij jongens, wat kan leiden tot een late diagnose of zelfs verkeerde diagnoses.

Veerle Vantorre heeft zich de voorbije jaren verdiept in dit bijzonder interessante thema en deelt graag haar inzichten tijdens een boeiende lezing over autisme en meisjes. Wat hebben deze meisjes nodig? Hoe kunnen we hen optimaal ondersteunen? En hoe kunnen we hen de erkenning geven die ze verdienen? Dit zijn enkele uitdagende vragen die Veerle tijdens deze online lezing zal proberen te beantwoorden. Sluit je aan en ontdek hoe we meisjes met autisme beter kunnen begrijpen en ondersteunen

Veerle Vantorre studeerde af als logopediste. Na haar eerste werkervaring met mensen met spraak- en gehoorstoornissen, maakte ze kennis met autisme. Het onderwerp liet haar niet meer los. 20 jaar later kan ze terugkijken op heel wat ervaring zowel met kinderen als volwassenen met autisme. Ze werkte in scholen, in Centra voor Ambulante Revalidatie, in een kinder- en jeugd psychiatrie, steeds met mensen met autisme. Veerle sprak op congressen en gaf tal van opleidingen over autisme in Frankrijk, Nederland, Luxemburg en België. Ook werkte ze mee als schrijfster of redactrice aan enkele publicaties waaronder ‘Lifehacks voor meisjes met autisme’ en ‘Lifehacks voor vrouwen met autisme’.  

AUTISME & SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG

Seksueel grensoverschrijdend gedrag en autisme vormen een complex en vaak onbegrepen terrein waar diverse factoren samenkomen, zoals contextblindheid, diagnostische uitdagingen en gendergerelateerde verschillen. Tijdens deze vorming verkennen Ninke Duquet en Charlotte De Pourcq de nuances van deze relatie, waarbij 'ja' soms 'nee' kan betekenen, en vice versa. Jongeren met autisme kunnen een vertekend begrip hebben van sociale intenties en signalen, wat hen kwetsbaar maakt voor misinterpretaties in seksuele contexten en het risico op seksueel grensoverschrijdend gedrag vergroot.

Deze vorming biedt een diepgaande blik op de uitdagingen rond diagnose en behandeling, en belicht hoe de samenleving vaak een kritische kijk heeft op deze kwesties. Ninke Duquet en Charlotte De Pourcq bieden concrete 'do's en don'ts' in de praktijk, waardoor deelnemers handvatten krijgen om effectief om te gaan met situaties van seksueel grensoverschrijdend gedrag bij jongeren met autisme. Deze vorming verschaft inzicht in de complexiteit van dit probleemgebied. Ninke Duquet en Charlotte De Pourcq zijn beiden verbonden aan de jongerenwerking van I.T.E.R., een gespecialiseerd centrum ter preventie, begeleiding en behandeling van seksueel grensoverschrijdend gedrag. 

WAAROM 'PRIKKELARM' NIET NOODZAKELIJK AUTISMEVRIENDELIJK IS.

Het standaardidee over de hersenen met zijn input (perceptie van stimuli), verwerking en output (reactie, gedrag), was in het verleden erg nuttig, maar lijkt onjuist te zijn in het licht van recente ontdekkingen in de hersenwetenschap. De hersenen ontvangen niet zomaar informatie van de zintuigen, ze gebruiken de zintuigen in feite om hun eigen voorspellingen over de wereld te controleren. De zintuigen geven geen input, ze geven feedback. De hersenen verwerken dus geen prikkels of binnenkomende informatie, maar verwerken in feite het verschil tussen hun eigen model van de wereld en de feedback die van de zintuigen komt, ook wel voorspellingsfouten genoemd.

Deze nieuwe ontdekking heeft een impact hebben op hoe we kijken naar de sensorische problemen bij autisme. Als de hersenen niet zomaar informatie van de zintuigen ontvangen, maar de input voorspellen en hun eigen voorspellingen controleren, betekent dit dat we zintuiglijke problemen niet langer als sensorisch moeten zien, maar meer als voorspellingsfouten. En dit zal leiden tot een verandering in onze benadering van sensorische problemen bij autisme.

In deze lezing zal Dr. Peter Vermeulen kort uitleggen wat het voorspellende brein is, maar vooral stil staan bij de gevolgen voor onze ideeën over de zintuiglijke problemen bij autisme. Als het menselijk brein geen prikkels verwerkt, maar wel voorspellingsfouten, is prikkelarm dan wel synoniem van autismevriendelijk? We doen uit de doeken dat we bij onze sensorische interventies best ook rekening houden met de voorspelbaarheid van sensorische prikkels. Omdat, in het licht van het nieuwe hersenmodel, onzekerheid en onvoorspelbaarheid meer bijdragen aan sensorische overbelasting dan de prikkels zelf.

Dr. Peter Vermeulen is Master en Dr. in de Klinische Orthopedagogiek maar is vooral een icoon binnen de wereld rondom autisme. Hij was van 1987 tot 1998 werkzaam voor de Vlaamse Vereniging Autisme op de dienst thuisbegeleiding en sinds 1998 educatieve medewerker van Vlaamse Dienst Autisme (nu sterkmakers in autisme). Peter Vermeulen schreef meer dan 150 artikels en meer dan 15 boeken over autisme waarvan sommige in meerdere taken vertaald zijn. Hij geeft lezingen over heel de wereld en is een veel gevraagd spreker op internationale congressen. Peter Vermeulen ontving in 2019 voor zijn meer dan 30 jaar actief zijn in autisme de Passwerk Lifetime Achievement Award. Kortom er zijn 101 redenen om je voor deze lezing in te schrijven!

KLEINE TORNADO, GROTE WOEDE

OVER EMOTIONELE UITBARSTINGEN BIJ KINDEREN/JONGEREN MET AUTISME

let op max 20 deelnemers!

Als een moeder eens tegen me zei: 'Het lijkt wel een kleine tornado die plotseling uit het niets opduikt', moest ik erkennen hoe treffend die beschrijving is voor de combinatie van autisme en boosheid. Maar komt die 'tornado' echt uit het niets? Als het gaat om boosheid en agressie, is preventief handelen van vitaal belang. Hoe goed we ook ons best doen om situaties te voorkomen, er blijft altijd een kans op escalatie en confrontatie met intense woede-uitbarstingen of 'meltdowns'. Op dat moment is het cruciaal om te weten hoe te handelen, en nog belangrijker, wat we absoluut moeten vermijden.

Bij deze lezing richt Maarten van de Wiel zich vooral naar ouders en staat hij stil bij het preventieve aspect van het boosheid. Door preventief te werken kunnen we vaak al veel situaties voorkomen die tot boosheid zouden kunnen leiden. Maar zelfs met de beste preventieve maatregelen kunnen er nog steeds momenten zijn waarop een situatie escaleert. Daarom zal hij ook ingaan op effectieve strategieën om te reageren tijdens een woede-uitbarsting of meltdown. We zullen bespreken hoe je zelf als ouder de rust kan bewaren, je kind kan ondersteunen en een veilige omgeving kunt bieden.

Maarten van de Wiel, gegradueerde in de orthopedagogiek, is de drijvende kracht achter 2thepoint waar hij vormingen organiseert en geeft rondom autisme. Ondertussen startte hij ook groepspraktijk 2thepoint op waar hij zich richt op begeleidingen rondom autisme.  Maarten werkt ruim 10 jaar als freelancer en combineert dit met zijn job als leerlingbegeleider binnen het type9 onderwijs. Gedurende de jaren specialiseerde hij zich steeds meer in thema's zoals stress, puberteit, rouw & verlies, hartcoherentie, enzovoort. Daarnaast is Maarten ook werkzaam voor autismevriendelijkonderwijs.be waar hij op regelmatige basis lezingen geeft. 

BEGRIJPEN EN IN KAART BRENGEN VAN DE SOCIALE EMOTIONELE ONTWIKKELING

let op max 20 deelnemers!

Leen Willems, een klinisch orthopedagoog met 12 jaar ervaring in het ondersteunen van mensen met een verstandelijke beperking en mogelijk bijkomende psychiatrische diagnoses, zal tijdens de vormingsavond 'Emotionele Ontwikkeling: Van Inschaling tot Ondersteuning' een beknopte uitleg geven over de 5 fasen van emotionele ontwikkeling volgens het model van Anton Dõsen. Deze uitleg zal zich ook richten op het belang van dit model binnen het bredere kader van cliëntbegeleidingen.

Tijdens de presentatie zal er aandacht worden besteed aan de verschillende manieren waarop emotionele ontwikkeling kan worden ingeschaald aan de hand van diverse vragenlijsten. Verder zullen de belangrijkste kenmerken van elke fase van emotionele ontwikkeling worden toegelicht, samen met hoe deze kunnen worden herkend en geïnterpreteerd in de praktijk.

Daarnaast zal Leen Willems ingaan op de vertaling van de emotionele ontwikkelingsfases naar passende ondersteuningsmethoden. Dit omvat het begrip van hoe iemand tot een bepaalde fase komt en hoe begeleiders deze kennis kunnen gebruiken om effectieve en gepaste ondersteuning te bieden aan individuen op verschillende niveaus van emotionele ontwikkeling.